Programma 8 | Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing

Omgevingswet
De Omgevingswet treedt op 1 juli 2022 in werking. Dat betekent dat er vanaf dat moment op een nieuwe manier wordt gewerkt in het ruimtelijk domein. Integraler, waarbij de bedoeling van de wetgeving centraal staat (en niet de letter). Onze houding verschuift van ‘Nee, tenzij’ naar ‘Ja, mits’. Er is minder regeldruk. Het gehele proces van vergunningaanvragen wordt aanzienlijk versneld en voor de burger eenvoudiger en beter te begrijpen. Burgers en ondernemers worden beter en vaker betrokken bij initiatieven, waarbij de rol van de gemeente kan variëren: soms regisseren we, een andere keer kiezen we voor faciliteren of stimuleren. We betrekken mensen op verschillende manieren bij de plannen: soms gaat het om informeren, in andere gevallen om (mee)beslissen of zelfs zelfbeheer. 

Anders dan soms wordt gedacht gaat de Omgevingswet niet alleen over nieuwe werkprocessen en ICT. Het gaat voor een groot deel over de manier waarop we omgaan met betrokkenen: burgers en ondernemers. Het gaat over onze houding en ons gedrag. Heel basaal gaat het over de rol van de gemeente in de maatschappij. Die gaat sterk veranderen. Dit alles om onze dienstbaarheid naar de maatschappij te vergroten. 

In het Keuzedocument Implementatie Omgevingswet heeft de raad de kaders en richting beschreven die leidend zal zijn bij de nieuwe manier van werken. Bij het opstellen van de Omgevingsvisie zijn burgers en ondernemers nadrukkelijk betrokken; we werken dus al op de ‘nieuwe’ manier. 

De Omgevingsvisie beschrijft de drie kernopgaven van Veldhoven: 
•    Investeren in stedelijke en dorpse kwaliteiten. 
•    Verder bouwen aan de innovatieve en bereikbare maakstad
•    Werken aan een duurzame en gezonde leefomgeving.

Woningbouw
Brainport is volop in ontwikkeling. Dat maakt ook de vraag naar woonruimte in het Stedelijk Gebied Eindhoven zeer groot. We maken daarom afspraken in de regio, met de provincie en het Rijk. Zo sloten we de woondeal in 2019. En werken we het MIRT-onderzoek uit tot een Verstedelijkingsakkoord in 2022. In dat akkoord zit een verstedelijkingsopgave voor Veldhoven. Onder meer door de doorontwikkeling van het City Centrum en De Run ontstaan in Veldhoven nieuwe woonmilieus. 

De huizenprijzen zijn erg hoog en er staan maar weinig huizen te koop. Met de woningbouwversnelling zorgen we ervoor dat er sneller meer woningen worden gebouwd. We vinden het belangrijk dat dit verschillende soorten woningen zijn voor verschillende groepen mensen in verschillende prijsniveaus. Zo kunnen we voor iedereen passende woonruimte bieden. Van jong tot oud, met een hoog of laag inkomen, alleen of met een gezin. 

We willen ontwikkelaars verleiden tot ambitieuze plannen door toepassing van de Q-wijzer. Dit Veldhovens document wordt gebruikt bij de ontwikkeling van woningbouwprojecten en heeft als doel het borgen van de regionale Brainport Principles en het voorkomen van het stapelen van ambities. 
Ook de bestaande wijken staan onder druk. Meer kwetsbare mensen wonen (zelfstandig) in de wijken. Mensen vanuit verschillende achtergronden en culturen wonen bij elkaar. We willen dat iedereen fijn samen kan wonen in onze wijken. Inwoners ervaren zo min mogelijk  overlast en zo veel mogelijk inclusiviteit. Ook vanuit het woonbeleid dragen we daaraan bij. Door ook te investeren in de openbare ruimte en mobiliteitsoplossingen versterken we de wijken en worden deze toekomstbestendig. 

We werken hierin samen met de buurgemeenten en provincie en ook met andere partners. Denk daarbij aan de woningcorporaties, maatschappelijke partners en zorginstellingen. We faciliteren als dat gevraagd wordt en sturen als dat nodig is.

Hieronder wordt gepresenteerd welke activiteiten wij uitvoeren om de doelstellingen te realiseren.

Doelstelling 1 (Omgevingswet)
In 2021 lag het accent op het technisch voorbereiden van het werken volgens de Omgevingswet: de ICT en het goed beschrijven van de werkprocessen. Ook is het opstellen van de Omgevingsvisie afgerond. In 2022 gaan we verder met het Omgevingsplan, dat uiteindelijk alle huidige bestemmingsplannen vervangt. Verder zullen we heel veel gaan ‘oefenen’ met de nieuwe manier van werken. Opdat iedereen op de invoeringsdatum van de Omgevingswet (1 juli) daarmee voldoende vertrouwd is. We zullen ook veel aandacht besteden aan het aspect ‘houding en gedrag’. Wat betekent de Omgevingswet nu precies voor onze houding en gedrag naar burgers en ondernemers? Hoe gaan we om met participatie? Hoe geven we de transitie van een  ‘nee, tenzij’ instelling naar een ‘ja, mits’ instelling handen en voeten? Hoe maken we de stap van werken volgens de letter van de wet naar werken volgens het doel daarvan? Dat is een enorme opgave, omdat we moeten leren anders te werken dan we gewend zijn. Het Programmateam zal alle clusters daarbij op maat ondersteunen.

Doelstelling 2 (Woningbouwversnelling)
Het opstarten van projecten gebeurt volgens de werkwijze van de aanpak WBV. Door de aanpak WBV is capaciteitsinzet, proces en planning inzichtelijk en kan daarop worden gestuurd.
-    Iedere 4 weken wordt de projectenlijst bijgewerkt op aantallen, jaar van start project, jaar van start bouw en jaar van oplevering.
Zo is er altijd beeld van de stand van zaken en zien we snel als de voortgang stokt. Daar kan dan op worden ingegrepen. 
-    Ieder jaar berekenen we het aantal benodigde uren per project en het totaal aantal uren. Dit doen we aan de hand van de woningbouwprojectenlijst van desbetreffend jaar. We kunnen daarom een jaarlijkse urenplanning maken per cluster en kunnen we zien of er voldoende medewerkers zijn.
In de begroting 2020-2024 zijn middelen opgenomen voor de personele capaciteit van de WBV.

Doelstelling 3 (Woningcorporaties)
In 2022 wordt een nieuwe woonvisie vastgesteld. Die vormt het uitgangspunt voor nieuwe prestatieafspraken met de drie woningcorporaties. Ook de huurders praten mee over deze afspraken. De afspraken worden jaarlijks aangepast. 

Doelstelling 4 (Actueel woonbeleid)
In 2022 wordt een nieuwe woonvisie vastgesteld. In de voorbereiding wordt met verschillende partijen overleg gevoerd.
De woonvisie wordt in ieder geval gebaseerd op:
-    Afspraken met het Rijk (woondeal, verstedelijkingsakkoord)
-    Het nieuwe Afsprakenkader wonen van het Stedelijk Gebied
-    De (concept) Omgevingsvisie
-    Het woningbehoefteonderzoek SGE
-    Het woningmarktonderzoek corporaties MRE
-    De aanbevelingen van de Rekenkamercommissie (mei 2020)

Doelstelling 5 (Woningbouwprogramma)
In de woonvisie worden doelen gesteld ten aanzien van het te realiseren woningbouwprogramma. In de woningbouwprojecten wordt gestuurd op de realisatie van deze doelen. Mogelijk wordt ook bijgestuurd in lopende projecten. Deze aansturing heeft effect over meerdere jaren. 

Doelstelling 6 (Regionaal bouwperspectief)
Vanuit het Afsprakenkader Wonen wordt de woningbouwprogrammering in SGE-verband afgestemd en gemonitord. In het jaarprogramma SGE (deel wonen) ligt bovendien vast op welke andere onderwerpen rondom wonen de gemeenten van het Stedelijk Gebied Eindhoven samenwerken.