Overzicht baten en lasten en de toelichting

In deze paragraaf wordt inzicht gegeven in:
•    per programma (exclusief reserves) de baten, lasten en het saldo;
•    het overzicht van de geraamde algemene dekkingsmiddelen;
•    het overzicht van de kosten van overhead;
•    het bedrag voor de heffing voor de vennootschapsbelasting;
•    het bedrag voor onvoorzien;
•    de toevoegingen en onttrekkingen aan reserves per programma;
•    het resultaat;
•    een overzicht van de geraamde incidentele baten en lasten per programma;
•    en tot slot een overzicht van de beoogde structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves;
•    structureel begrotingssaldo.

De realisatie van doelstellingen op programmaniveau omvat alle geplande taken op het terrein van beleid en beheer gericht op de realisatie van de programmadoelstellingen. De hieraan verbonden baten en lasten worden per programma gespecificeerd weergegeven.

*) De baten en lasten zijn gepresenteerd exclusief de overzichten voor algemene dekkingsmiddelen, overhead, vennootschapsbelasting en onvoorzien.

Voor een toelichting op de geplande taken en bovenstaande bedragen wordt verwezen naar de programmabegroting.

Naast baten die zijn verbonden aan de uitvoering van programma’s (derhalve verantwoord op het programma) beschikt de gemeente ook over baten die niet aan een specifiek programma zijn verbonden. Voorbeelden van deze algemene dekkingsmiddelen zijn de algemene uitkering, dividenden en gemeentelijke belastingen. Hierna volgt een overzicht.

De definitie van overhead luidt: alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van de medewerkers in het primaire proces.

Alle bedrijfskosten die direct verbonden zijn aan activiteiten/taken/producten die gericht zijn op de externe klant worden in de betreffende taakvelden geregistreerd. De overhead wordt centraal begroot en verantwoord op het overzicht overhead (taakveld 0.4). Overhead mag nog wel worden toegerekend aan grondexploitaties, investeringen en andere (subsidie)projecten. Dit betreft de doorbelasting van overhead.

Het bedrag voor de heffing voor de vennootschapsbelasting komt overeen met taakveld 0.9 Vennootschapsbelasting.

De post onvoorzien is in de begroting opgenomen om onvoorziene incidentele financiële tegenvallers op te vangen. Doel hiervan is dat de realisatie van programmadoelstellingen op het geplande niveau kan worden gehandhaafd. De post is geraamd op programma 0 (onderdeel taakveld 0.8 Overige baten en lasten).

Hieronder een overzicht van de mutaties in reserves per programma. In paragraaf 3.3.5 wordt een meerjarig overzicht gegeven van de mutaties per onderscheiden reserve.

Het begrotingsresultaat wordt in twee stappen gepresenteerd, te weten vóór en na de mutaties in de reserves. Op deze wijze wordt de beïnvloeding door de stortingen in en onttrekkingen uit de reserves, respectievelijk ten laste en ten gunste van de exploitatiebegroting, expliciet zichtbaar gemaakt.

Om inzicht te krijgen in de aard (incidenteel of structureel) van de baten en lasten wordt het overzicht van incidentele baten en lasten (per programma) gepresenteerd. Hiermee wordt informatie gegeven die relevant is voor de beoordeling van de financiële positie en de meerjarenraming. 

Toelichting

Bouwgrondexploitatie/verrekening bouwgrondexploitatie/reserve BGE
De bedragen van de bouwgrondexploitaties zijn incidenteel van aard. De hier opgenomen lasten en baten worden per saldo verrekend met de balans of in het geval van winst of verlies verrekend met de algemene vrije reserve.

Vennootschapsbelasting/reserve VPB
Het deel van de vennootschapsbelasting dat gaat over de winst van de bouwgrondexploitatie is incidenteel van aard. De winst per individuele bouwgrondexploitatie komt namelijk maar één keer voor en zo ook de daaruit voortvloeiende vennootschapsbelasting. De hier opgenomen lasten worden verrekend met de algemene vrije reserve.

Implementatiekosten Wet open overheid (Woo)
De Wet open overheid is de opvolger van de Wet openbaarheid van bestuur en is per 1 mei 2022 gedeeltelijk in werking getreden conform het meerjarenplan Woo. De invoering zal gefaseerd uitgerold worden. Incidenteel is er voor 2025 € 118, 2026 € 130, 2027 € 76 en 2028 € 78 aan extra kosten benodigd zijn voor het verbeteren van systemen, het opleiden van medewerkers en het aanpassen van processen en de organisatie.

Centrum ontwikkelings programma
De incidentele last betreft  de begeleiding invoering centrum ontwikkelings programma.

Programma de Run
De incidentele last betreft  de begeleiding invoering programma de Run.

Projecten derden niet BGE
De bedragen baten en lasten projecten derden niet bouwgrondexploitaties zijn incidenteel van aard .

Invoering omgevingswet
De inwerkingtreding van de Omgevingswet is op rijksniveau verplaatst naar 1 januari 2024.  Incidenteel benodigd budget voor invoering omgevingswet voor 2025 € 320, 2026 € 249, 2027 € 252 en 2028 € 256.

Algemene uitkering eenmalige daling 2025 als incidenteel
De afspraak met de toezichthouder is dat de in de meerjarenbegroting 2025-2028 voor de jaarschijf 2025 de eenmalige daling als incidenteel wordt gezien.

In onderstaand overzicht wordt aangegeven wat het effect op het exploitatiesaldo is van de structurele stortingen en onttrekkingen reserves.

In onderstaand overzicht wordt inzicht gegeven in het structurele begrotingssaldo.