Programma 5 | Sport, cultuur en recreatie

Veldhoven is een levendige gemeente met een goed voorzieningenniveau en een prettige en uitnodigende woon- en leefomgeving. Met name het groenonderhoud en het verwijderen van zwerfvuil, zijn belangrijk voor de netheid van deze woon- en leefomgeving. De blijvende aandacht hiervoor zorgt ervoor dat de openbare ruimte uitnodigt om daar te verblijven en vormt daarmee een belangrijke bijdrage in het welbevinden van de Veldhovense inwoners.

Veldhoven heeft heel veel sport- en cultuurverenigingen. Deze verenigingen zijn belangrijk voor onze inwoners;
•    Vrijetijdsbesteding
•    Mensen worden dan gezonder
•    Ontwikkeling voor de kinderen
•    Sociale cohesie
Samengevat spelen zij een belangrijke rol in het welzijn en welbevinden van de Veldhovense inwoners. Deze verenigingen kunnen ook (financiële) steun van de gemeente krijgen, als daar behoefte aan is.

In het visiedocument “Cultuur verbindt Veldhoven!” hebben we de culturele toekomst van Veldhoven beschreven. We werken in 2022 in vervolg hierop enkele belangrijke onderwerpen uit. 

Als eerste onderwerp ontwikkelen we een visie op beeldende kunst in het openbaar gebied en op het onderhoud daarvan. Hierin beschrijven we onze opvattingen en aanpak. We hebben gemerkt dat het nodig is om uit te werken hoe we bijvoorbeeld omgaan met nieuwe kunstwerken, met schenkingen, met verplaatsingen van bestaande kunstwerken en met niet voorzien onderhoud. Kunstwerken moeten goed onderhouden worden. Dat staat in de wet.  We starten met de voorbereidingen voor de visie in 2022. De visie en het onderhoudsplan zijn in 2023 klaar. 

Ten tweede werken we aan een visie op de openbare bibliotheekvoorziening. We willen graag een volwaardige bibliotheekvoorziening. Maar wat is volwaardig? Om de vraag te beantwoorden wat een volwaardige bibliotheekvoorziening voor Veldhoven betekent en wat dat mag kosten hebben we heldere gemeentelijke opvattingen hierover nodig. De basis van het onderzoek is een volwaardige bibliotheekvoorziening zoals die is beschreven in de Wet Stelsel Openbare Bibliotheekvoorzieningen. Daarnaast is ook het onlangs ondertekende bibliotheekconvenant een uitgangspunt. We starten met de voorbereidingen in 2022. De visie is in 2023 klaar.

Ten derde wordt in 2022 het reeds ingezette proces om te komen tot een kerkenvisie voortgezet. Dit proces waarbij wordt ingezet op behoud van dit cultureel erfgoed en duurzaam gebruik van de kerkgebouwen zal in 2023 worden afgerond, waarna de visie ter vaststelling wordt voorgelegd.

Op het gebied van sport en bewegen gebruiken wij nog altijd het visiedocument “Veldhoven Beweegt”. De komende periode gaan wij dit verder uitvoeren. Het Lokaal Sportakkoord en het Lokaal Preventieakkoord maken hier onderdeel vanuit. Duurzaamheid is uiteraard ook belangrijk voor de sport. In 2022 besluiten wij wat nodig is om de binnen – en buitensportaccommodaties te verduurzamen.

Hieronder staat welke activiteiten wij hebben verricht om de doelstellingen te realiseren.

Doelstelling 1 (Groenonderhoud en zwerfafval)
We hebben toegezien op de kwaliteit van het groenonderhoud en het opruimen van zwerfafval.  In 2022 hebben we samen met o.a. scholen, buurtbewoners en Stichting Go Clean acties uitgevoerd om zwerfafval op te ruimen en te voorkomen. Scholen hebben deelgenomen aan gastlessen, er zijn grote (World Cleanup Day, landelijke opschoon dag ) en kleine opschoonacties ( nieuwjaarsdag, Koningsdag, plastic peuk meuk) georganiseerd. Er is veel contact geweest met zwerfafvalpakkers. Er zijn nu 340 ZAP-vrijwilligers in totaal, waarvan 92 nieuwe, die we hebben voorzien van materialen.

In 2022 is ruim 11ha. groen/gazon aangelegd met een grotere ruimte voor biodiversiteit. Dit bestaat uit aanleg van de Poelenloop, aanleg wadi's Huysackers en omvorming Rundgraafpark. Daarnaast hebben we nieuw maaibeheer toegepast en schapen en ezels ingezet voor begrazing.

Doelstelling 2  (Veldhoven Beweegt!)
In 2022 zijn opnieuw activiteiten opgezet door de combinatiefunctionarissen om het sporten en bewegen onder alle doelgroepen te stimuleren. Verder heeft de verenigingsondersteuner die voortkomt uit het Lokaal Sportakkoord thema-avonden georganiseerd voor de Veldhovense verenigingen die hen moeten helpen bij het uitvoeren van hun activiteiten, ook is daarbij aandacht besteed aan een veilig sportklimaat.

In  2022 is gewerkt aan de ontwikkeling van de website 'VeldhovenActief.nl', waarbij het de bedoeling was dat deze ook dit jaar reeds online zou zijn.  Door een samenloop van interne en externe factoren heeft de ontwikkeling echter meer tijd in beslag genomen dan vooraf gepland en zal de lancering  in april 2023 plaatsvinden. Voor de lancering en het promoten van de website wordt  een communicatieplan opgesteld. 

Er is een ontwerp gemaakt voor de beweegtuin (QR Fit route) in Zilverackers. De aanleg hiervan is uitgesteld tot halverwege 2023 omdat  door niet voorziene wijzigingen in een deel van het bouwplan de route niet in zijn geheel kom worden uitgezet.

Er zijn diverse activiteiten georganiseerd voor verschillende doelgroepen in 2022;  8 activiteiten voor senioren, 6 voor jong volwassenen en 11 voor aangepast sporten.

Doelstelling 3 (Verduurzamen sportaccommodaties)
Eind 2022 is  gestart met het onderzoek voor het verduurzamen van sportaccommodaties. Het onderzoeksrapport wordt verwacht in maart 2023. In 2023 wordt vervolgens een uitvoeringsnotitie  opgesteld.

In 2022 is een start gemaakt met het opstellen van een afwegingskader voor kunstgrasvelden. In de voorbereiding is uit onderzoek gebleken dat er nog nergens in Nederland gebruik wordt gemaakt van een dergelijk afwegingskader. Ook voor voor bureau's die gespecialiseerd zijn in advisering over binnen- en buitensport is deze materie nieuwe gebleken. Als gevolg hiervan heeft het proces om te komen tot dit afwegingskader meer tijd in beslag genomen dan vooraf gepland. De verwachting is dat in Q2 het afwegingskader gereed is voor besluitvorming. 

Doelstelling 4 (Zwembad)
Het nieuwe zwembad Citysport Veldhoven is in 2022 officieel geopend en in gebruik genomen. De sloop van het oude zwembad is ook in 2022 afgerond.

Doelstelling 5 (Cultuur Verbindt Veldhoven!) 
De realisatie van kunstroute Het Groene Lint vordert gestaag.  Het Definitief ontwerp van Kunstenaar Annet Bult met betrekking tot de aanplant  is grotendeels uitgevoerd. Op twee onderdelen van de route is nog niet geplant vanwege gebiedsontwikkelingen.  Deze onderdelen worden later ingevuld.  De kunstwerken op de route worden in de loop van 2023-2025 geplaatst. 

Het project 'Muziek in de klas' wordt nu op alle basisscholen in Veldhoven uitgevoerd door Art4U. De subsidie van de provincie voor dit project loopt door tot en met 2024. 

Het WBP en de bijbehorende subsidieplafonds bieden de mogelijkheid om op het gebied van cultuur gedurende het gehele jaar subsidieaanvragen in te dienen.

Doelstelling 6 (Uitbreiding foyer Art4U) 
In verband met de voorgenomen aanpassing van de foyer heeft geregeld overleg plaatsgevonden met Art4U. Art4U heeft zich gerealiseerd dat de eerder voorgenomen verbouwing financieel niet haalbaar lijkt. Afgesproken is dat in 2023 een nieuw beperkt voorstel voor aanpassing wordt voorgelegd aan de gemeente. 

Doelstelling 7 (Ontwikkelen visie op beeldende kunst)
In 2022 is gestart met de voorbereidingen om te komen tot een visie op beeldende kunst. In 2023 stellen wij deze visie samen met een uitvoeringsplan op. 

Doelstelling 8 (Ontwikkelen visie op volwaardige bibliotheekvoorziening)
In 2022 is gestart met de voorbereidingen voor het ontwikkelen van een visie op een volwaardige bibliotheekvoorziening . De verwachting is dat deze midden 2023 wordt opgeleverd. 

Doelstelling 9 (Afname % niet-sporters)
In 2022 is de inzet op het stimuleren van bewegen en sporten voortgezet. Om een nog beter beeld te krijgen op het sporten en bewegen is eind 2021 een vragenlijst verstuurd onder de inwoners van Veldhoven en de Veldhovense basisscholen. In 2022 is de rapportage van deze zogenaamde een 0-meting ontvangen. De 0-meting  is gebaseerd op de landelijke beweegrichtlijn, waarin ook de ongeorganiseerde sporters (wandelen, fietsen, hardlopen e.d.) zijn meegenomen. Uit de rapportage blijkt dat slechts 1/3 van de volwassenen deze beweegrichtlijn haalt en slechts 20% van de kinderen.  

taakvelden programma 5		Rek.	Begroting 2022		Rek.	Verschil rek. 2022 met
nr.	omschrijving	2021	oorspr.	incl. wijz.	2022	begr. 2022	rek. 2021
Lasten
5.1	Sportbeleid en activering	436	405	481	412	69	24
5.2	Sportaccommodaties	3.102	3.917	3.878	3.872	6	-770
5.3	Cultuurpresentatie/productie/participatie	2.646	2.507	2.532	2.491	41	155
5.4	Musea	300	279	280	278	2	22
5.5	Cultureel erfgoed	67	148	221	156	65	-89
5.6	Media	1.075	1.153	1.113	1.111	2	-36
5.7	Openbaar groen en (openlucht) recreatie	3.469	3.641	3.666	4.152	-486	-683
		11.095	12.050	12.171	12.472	-301	-1.377
Baten
5.1	Sportbeleid en activering	65	1	76	200	124	135
5.2	Sportaccommodaties	786	1.087	1.053	1.286	233	500
5.3	Cultuurpresentatie/productie/participatie	170	365	375	366	-9	196
5.4	Musea	30	67	61	60	-1	30
5.5	Cultureel erfgoed
5.6	Media	29	88	84	81	-3	52
5.7	Openbaar groen en (openlucht) recreatie	86	75	130	131	1	45
		1.166	1.684	1.779	2.124	345	958
	Saldo (- = nadeel)	-9.929	-10.366	-10.392	-10.348	44	-419

Toelichting

Het totale programma heeft in 2022 per saldo € 10.348 gekost. Ten opzichte van de begroting is er sprake van een voordeel van € 44. De afwijking is voornamelijk als volgt te verklaren:

Lasten taakveld 5.1 Sportbeleid en activering (voordeel € 69)
De bestrijding van het coronavirus heeft de afgelopen jaren flinke gevolgen gehad voor de lokale sport- en beweegaanbieders.  Hierdoor zijn er minder uitgaven gemaakt dan begroot. Momenteel mogen alle activiteiten bij de sport weer worden aangeboden. De specifieke uitkering voor het Lokaal Sportakkoord van 2022 is niet volledig uitgegeven en zal voor een deel worden doorgeschoven naar 2023.  In 2023 zal met name ingezet worden op de thema's overgewicht, rookvrije generatie en eenzaamheid.

Lasten taakveld 5.3 Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie (voordeel € 41)
In de nasleep van corona zijn er minder aanvragen gedaan voor incidentele activiteiten dan wij normaal gesproken ontvangen en honoreren. Vandaar dat er minder is uitgegeven dan begroot.

Lasten taakveld 5.5 Cultureel erfgoed (voordeel € 65)
Door gebrek aan capaciteit is het in 2022 niet gelukt om het  erfgoedbeleid te maken. Het  erfgoedbeleid zal in 2023 worden opgezet.  

Lasten taakveld 5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie (nadeel € 486)
Door de extreme droogte in de zomer zijn er meer eigen uren onderhoud openbaar groen gerealiseerd (nadeel €70) en door vacatureruimte groenbeheerder is er incidenteel meer inhuur (€21) noodzakelijk geweest. De werkelijke prijsontwikkelingen (oplopend tot meer dan 14,5%) voor het onderhoud in de openbare ruimten zijn veel forser geweest dan geraamd. Door een nieuwe aanbesteding en door verrekening van kostenverhogende omstandigheden (zoals lonen, energie, materialen, grondstoffen, brandstof) is hierdoor een nadeel (€300) ontstaan door de groenaannemers en Ergon bij het geïntegreerd groenonderhoud. De nieuwe aanbesteding en hogere prijzen hebben ook bij het onderhoud voor de  voorziening uitlaten honden (€60) en bij openbaar groen/bomen (€23) geleidt tot een nadeel.

Baten taakveld 5.1 Sportbeleid en activering (voordeel € 124)
In 2022 zijn de inkomsten verantwoord voor de subsidie regeling sportakkoorden. Hierbij zijn ook de middelen van 2020 en 2021 volledig verantwoord, waardoor er meer inkomsten zijn dan begroot.

Baten taakveld 5.2 Sportaccommodaties (voordeel € 233)
Het grootste deel van het voordeel komt voort uit een hogere subsidie van de specifieke uitkering sport. Dit voordeel bedraagt  € 149 en komt voort uit de hogere externe kosten die subsidiabel zijn.
Voor de zwemsport is een nieuwe berekening van de exploitatie en de huurovereenkomst gemaakt. Dit resulteert in een hogere huurinkomst dan begroot van € 46.

Taak	Project	Programma 5	U/I	Budget	Besteding	Restant	Budget	Totaal	Jaar
veld	nr.	Omschrijving		2022	2022	2022	2023-2026	Budget	gereed
5.2	727415	Nazorg nieuwe zwembad	U	486	336	150	0	150	2023
5.2	729600	Aanhelen sporthal	U	25	30	-5	0	-5	2022
5.2	729600	Aanhelen sporthal	I	4	5	-1	0	-1	2022
5.2	780013	Vervangingsinvestering binnensport 2022	U	159	164	-6	0	-6	2022
5.2	780013	Vervangingsinvestering binnensport 2022	I	14	29	-15	0	-15	2022
5.2	780120	UNA omvormen naar natuurgras 1	U	54	3	51	0	51	2023
5.2	780120	UNA omvormen naar natuurgras 1	I	9	1	9	0	9	2023
5.2	780121	Rood-Wit omvormen naar natuurgras	U	185	81	104	0	104	2023
5.2	780121	Rood-Wit omvormen naar natuurgras	I	32	14	18	0	18	2023
5.2	780122	Inv. UNA omvormen naar natuurgras 2	U	163	66	97	0	97	2023
5.2	780122	Inv. UNA omvormen naar natuurgras 2	I	29	12	17	0	17	2023
5.2	780322	Investeringen speelvelden 2022	U	86	5	81	0	81	2022
5.2	780322	Investeringen speelvelden 2022	I	15	5	10	0	10	2022
5.7	740010	Gebiedsimpuls grenscorridor	U	12	39	-27	1.490	1.463	2023
5.7	740010	Gebiedsimpuls grenscorridor	I	0	75	-75	915	840	2023
5.7	781022	vervangingsinvestering beplanting 2022	U	452	94	358	0	358	2022
5.7	781122	vervangingsinvestering gras 2022	U	39	0	39	0	39	2022
5.7	781222	vervangingsinvestering meubilair 2022	U	277	11	266	0	266	2022
5.7	781222	vervangingsinvestering meubilair 2022	I	0	11	-11	0	-11	2022
5.7	781322	vervangingsinv. speeltoestellen 2022	U	448	0	448	0	448	2022
5.7	781422	vervangingsinvestering omvorming 2022	U	126	19	107	0	107	2022
5.7	781422	vervangingsinvestering omvorming 2022	I	0	19	-19	0	-19	2022
5.7	780722	Vervangingsinvesteringen bomen 2022	U	409	201	208	0	208	2022
5.7	780822	Vervangingsinvestering openbaar groen 2022	U	13	6	8	0	8	2022
5.7	780822	Vervangingsinvestering openbaar groen 2022	I	0	6	-6	0	-6	2022
		Totaal programma		3.038	1.231	1.808	2.405	4.213

Toelichting

727415    Nazorg nieuwe zwembad  (lasten voordeel € 150) 
Een deel van de werkzaamheden die voorzien waren in 2022 zijn doorgeschoven naar 2023. Daarnaast is een laatste termijn, als garantstelling, nog niet betaald aan de bouwer van het zwembad. In het derde kwartaal 2023 kan de eindafrekening van het totale project worden opgesteld.

Investeringen voetbalvelden (lasten voordeel € 282 en baten nadeel € 46)
Een deel van de investeringen bij UNA en Rood Wit zijn uitgevoerd (plaatsen LED-verlichting). Het overige gedeelte zal eventueel worden opgepakt nadat meer bekend is over de business case van de 4 voetbalverenigingen voor een extra kunstgrasveld. In 2023 zal hier meer duidelijkheid over zijn.

Vervangingsinvesteringen openbaar groen (lasten voordeel €1.434 en baten voordeel € 36)
Door een latere afronding van het project Herinrichting 't Look fase 3 en het project Groen/blauwe zone Heerb. Rundgraaf/fase 2 worden de geplande uitgaven van vervangingsinvesteringen beplanting (€358), gras (€ 39) meubilair (€266), omvorming (€ 107) en bomen (€208) begin 2023 uitgevoerd.
Door vacatureruimte en ziekte is de voorbereiding van de vervangingsinvesteringen speeltoestellen met vertraging gestart. Hierdoor vindt de uitvoering van deze vervangingen (€ 448) in 2023 plaats.