Programma 4 | Onderwijs

Jongeren moeten goed voor zichzelf kunnen zorgen wanneer ze later volwassen zijn. Onderwijs helpt jongeren om dit te leren. Op school leren kinderen hun talenten te ontdekken en ontwikkelen. We proberen ervoor te zorgen dat kinderen dicht bij huis naar school kunnen. Het liefst in de buurt waar zij opgroeien. Om goed onderwijs te kunnen geven is een goed schoolgebouw belangrijk. In de wet staat dat gemeenten moeten zorgen voor de schoolgebouwen van basisscholen, middelbare scholen en speciaal onderwijs.

Internationalisering van onderwijs vinden wij een belangrijke ontwikkeling. Daarnaast vinden wij het belangrijk om de leerlingen ook tijdens de coronacrisis alle kansen te geven op goed onderwijs en een goede toekomst. Alle scholen krijgen via het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) extra geld van de overheid om achterstanden in te halen en het onderwijs te verbeteren. Als gemeente helpen we waar mogelijk. De coronacrisis heeft ook gevolgen voor de sociale ontwikkeling van jongeren. Samen met onze CJG-partners blijven we jongeren en ouders hiermee helpen. 

De kadernota jeugd “Focus op alle jeugd” geeft voor ons de richting aan waar we naartoe willen. De nota legt de nadruk op àlle jeugd. Samen met onze partners zetten we in op het   versterken van de omgeving van de jongere. Daarnaast zetten we ons in om de weerbaarheid van de kinderen te vergroten. De voorzieningen waar alle jeugdigen gebruik van kunnen maken in Veldhoven willen we overeind houden en op sommige plekken versterken.

De onderwerpen ‘Participatie aan de samenleving’ en ‘Woon- en leefomgeving’ in de kadernota ‘Focus op alle jeugd’ zullen meer aandacht krijgen in het komende jaar. Dit betekent:
•    Meer aandacht voor kwetsbare jongeren.
•    Naast onze jeugdpartners ook samen met andere organisaties de onderwerpen ‘Participatie aan de samenleving’ en ‘Woon- en leefomgeving’ verder oppakken.
•    Jeugdigen meer betrekken bij beleidsontwikkeling en de uitvoering.
Scholen en de gemeente stemmen Passend onderwijs en jeugdbeleid op elkaar af. Hier besteden we de komende periode extra aandacht aan, omdat de samenwerking nog verbeterd kan worden. Ook als een jongere gebruik maakt van jeugdhulp stimuleren we dat zij onderwijs blijven volgen. We werken hierbij nauw samen met partijen uit het jeugd- en onderwijsveld. Samen zorgen we ervoor dat de jeugd uit Veldhoven zo veel mogelijk kans krijgt om goed op te groeien en om zich te ontwikkelen. 

We willen taalachterstand voorkomen en oplossen, zowel bij jeugdigen als bij volwassenen. We vinden het belangrijk dat iedereen meedoet in Veldhoven. Dat is moeilijk als je de Nederlandse taal niet goed beheerst. Of als je digitaal niet zo handig bent. Veldhoven heeft inwoners met een niet-Nederlandse achtergrond met deze problemen (NT2-doelgroep). We zorgen ervoor dat statushouders versneld Nederlands leren. In Veldhoven zijn ook mensen met een Nederlandse achtergrond die moeite hebben met lezen, schrijven en de digitale wereld. Zij hebben daardoor moeite met meedoen in de maatschappij. Deze mensen doen vaak niet mee aan activiteiten om beter te leren lezen en met de computer om te gaan. We gaan ons inspannen om deze doelgroep te vinden en te helpen. We bieden in Veldhoven en omgeving trainingen, cursussen en activiteiten aan. Hier leren Veldhovenaren beter met taal en met de computer om te gaan. 

Hieronder staat welke activiteiten wij hebben verricht om de doelstellingen te realiseren.

Doelstelling 1 (huisvesting onderwijs)
In 2022 is in samenwerking met de partners het definitieve plan voor de Brede School Zilverackers ontwikkeld. De omgevingsvergunning voor de bouw is verleend en de feitelijke bouw is gestart.  Daarnaast zijn de geplande aanpassingen in de MFA Noord uitgevoerd. Wat betreft de duurzaamheidsmaatregelen; Veldvest heeft ervoor gekozen om de in het IHP opgenomen maatregelen pas op te pakken in 2023.  Op 13 september 2022 hebben er bij het Sondervick College een aantal gevelvanden aan het schoolgebouw losgelaten. De buitentruimtes zijn daarom direct met hekken afgezet om alle risico's uit te sluiten. De lessen konden op deze manier doorgaan en de veiligheid van leerlingen en personeel is gewaarborgd.

Doelstelling 2 (Uitvoering integrale kadernota jeugd  “Focus op alle jeugd”)
Voor 2022 stond het wederom evalueren van de kadernota "Focus op alle Jeugd" en het opstellen van een uitvoeringsplan op basis van deze kadernota op het programma. Vanwege capaciteitsproblemen bij o.a. onze jeugdpartners en onverwachte additionele inzet op onderwijs voor vluchtelingen en statushouders is het opstellen van dit uitvoeringsplan doorgeschoven naar 2023.

Wel hebben we in  2022 uitvoering gegeven aan de "Kadernota Focus op alle Jeugd" door o.a.:
- het subsidiëren van extra activiteiten bij het jongerenwerk waarbij extra aandacht was voor kwetsbare jongeren (zoals het project Join Us);
- het subsidiëren van extra jeugdmaatschappelijk werk op het Sondervick College n.a.v. signalen over stijgende mentale problemen onder leerlingen. 

Doelstelling 3  (Taalverwerving/beheersing) 
1. Voorschoolse Educatie (VE):  Sinds 2021 hebben doelgroeppeuters recht op een VE-aanbod van 16 uur per week. Reguliere peuters kunnen 8 uur per week gebruik maken van peuteropvang. In de VVE-werkgroep komen we bij elkaar met het onderwijs, de kinderopvang, de GGD, de Bibliotheek en de gemeente. In deze werkgroep maken we afspraken over onder andere het bereik van de doelgroep, vergroten van de ouderbetrokkenheid en de doorgaande leerlijnen. 

2a. Leerlingen die nog geen Nederlands spreken, krijgen hiervoor extra ondersteuning op school. Halverwege 2022 besloot de Wereldwijzer uit Eindhoven  alleen nog onderwijs aanbied aan te bieden aan nieuwkomers uit Eindhoven. Sindsdien krijgen Veldhovense nieuwkomers onderwijsaanbod op een basisschool in Veldhoven. Waar mogelijk in een taalklas of schakelklas. Indien dit niet mogelijk is, krijgen zij aanbod binnen het reguliere primair onderwijs. Leerlingen uit het voortgezet onderwijs hebben nieuwkomersonderwijs kunnen volgen bij het Stedelijk College Eindhoven, Pius X of het Summa College.

2b.  Na beeïndiging van de coronamaatregelen in maart 2022 heeft het DigiTaalhuis veel geïnvesteerd in de bekendheid van haar dienstverlening en educatieve aanbod, onder meer met de publiekscampagne “Wie help jij op weg?’. Ook zijn er verschillende lokale en regionale organisaties presentaties verzorgd en heeft het DigiTaalhuis in samenwerking met de gemeente Veldhoven een interactieve theatervoorstelling georganiseerd rond het herkennen en bespreekbaar maken van laaggeletterdheid. De reacties op deze voorstelling waren zeer positief en vormen de basis voor een effectieve samenwerking in de toekomst. Anderstaligen die de Nederlandse taal willen leren (NT2-ers) weten het DigiTaalhuis goed te vinden en nemen actief deel aan activiteiten als het Taalcafé, de Leesclub NT2 en Taalmaatjes. Ook het educatieve aanbod van het DigiTaalhuis rond digitale vaardigheden trekt veel belangstelling en krijgt hoge waarderingscijfers van deelnemers.

Doelstelling 4  (Absoluut schoolverzuim) 
De aanpak van absoluut verzuim is voortgezet.  Ouders ontvangen preventief een brief wanneer er drie maanden voor een kind vijf wordt geen schoolinschrijving is. Daarnaast zijn de aanschrijvingsbrieven 'absoluut verzuim' vertaald in het  het Oekraïens, Russisch en Engels. Indien de adviseur leerplicht via het systeem geïnformeerd wordt over het absoluut verzuim van een leerling, wordt er direct actie ondernomen. Zodat de betreffende leerling zo spoedig mogelijk wordt ingeschreven op een school. Hierbij wordt er samen gewerkt met ouders, leerling onderwijs, zorginstanties en andere betrokkenen. Ondanks deze inzet was er in 2022 sprake van een hoog absoluut verzuim. Dit heeft onder andere te maken met een aantal kinderen uit Oekraïne waarvan de schoolinschrijving aanvankelijk niet goed was geregistreerd. Daarnaast was er sprake van absoluut verzuim bij kinderen van statushouders bij de Buitenjan. Het bleek niet haalbaar om op regionaal niveau afspraken te maken over organiseren van het onderwijsaanbod aan deze leerlingen. Er zijn daarom op lokaal niveau afspraken gemaakt met de schoolbesturen in Veldhoven. Kinderen bij de Buitenjan die niet direct geplaatst konden worden bij een school in de gemeente van uitstroom, zijn ingeschreven bij basisschool Dick Bruna.

Doelstelling 5 (Relatief schoolverzuim) 
De preventieve en vroegtijdige aanpak van verzuim is voortgezet. De insteek van leerplicht is om preventief het gesprek aan te gaan waar dit mogelijk is en te handhaven indien dit nodig is. Er is verder ingezet op korte lijnen met onderwijs om in een vroeg stadium betrokken te worden bij (dreigend) schoolverzuim. Alle scholen hebben een vaste contactpersoon binnen leerplicht en worden actief bezocht door de adviseurs leerplicht. Daarnaast zijn er voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd.  En zijn er preventieve gesprekken gevoerd met ouders en jongeren.  Ook wordt er nauw samengewerkt  met Integrale veiligheid, het generalisten- en specialistenteam van de gemeente en externe zorgaanbieders.  

Doelstelling 6 (Voorkomen voortijdig schoolverlaten) 
De preventieve en voortijdige aanpak voor het voorkomen van voortijdig schoolverlaten is voortgezet. RMC-regio’s (Regionale Meld- Coördinatiefunctie Voortijdig schoolverlaters), scholen in het voortgezet onderwijs en MBO-instellingen proberen samen te voorkomen dat jongeren stoppen met school voordat zij een startkwalificatie hebben. Jongeren in een kwetsbare positie worden in de regio gemonitord met het systeem Intergrip. Hierdoor zijn en blijven deze jongeren in beeld binnen de arbeidsmarktregio Eindhoven de Kempen. Met dit systeem wordt daarnaast de overdracht van scholen naar Wmo, participatie en jeugdhulp geregeld. Er is sprake van goede contacten met het onderwijs en met zorgpartners. En er vindt geregeld overleg plaats om preventieve acties in te zetten om voortijdige schoolverlaters te voorkomen.  Indien nodig vindt er een warme overdracht plaats tussen leerplicht en RMC wanneer leerlingen 18 jaar worden.