Programma 7 | Volksgezondheid en milieu

In 2023 is het Integraal Zorgakkoord en het Gezond en Actief Leven Akkoord vastgesteld. De hieruit voortvloeiende thema’s zijn verwerkt in een plan van aanpak en worden uitgevoerd samen met de organisaties in het voorliggend veld.

We hebben intussen vier van de ketenaanpakken opgepakt en uitgerold. Vanwege landelijke onduidelijkheid over de implementatie van de 5de ketenaanpak, hebben we deze pas net opgestart en er afspraken over gemaakt. In de 2de helft van dit jaar zullen we de overige thema's verder oppakken.

Als eerste van de 5 ketenaanpakken is de ketenaanpak Valpreventie opgepakt. Gekozen is voor een wijkaanpak en te starten in de wijk D'Ekker vanwege het hoogste aantal 65+ in die wijk.

We zijn met valpreventie gestart in twee wijken. Na de zomer volgen nog eens twee wijken. We streven ernaar om na de zomer van 2026 in alle wijken valpreventie te hebben doorgevoerd. 

Het beheer van de riolering is beschreven in het IMBK en het beheerplan. In het beheerplan staan alle noodzakelijke rioleringswerkzaamheden, wat betreft beleid, beheer en renovaties. Door periodieke inspectie krijgen we inzicht in de kwaliteitstoestand van het riool.

Deze activiteit ligt op schema. We voeren de kwaliteitsinspectie riolering periodiek uit.

Op basis van calamiteiten en wateroverlast in 2024 werken we aan oplossingen op de locaties Aangelag, Donkere pad, Honk en Koepel. En we maken onder andere werk-met-werk bij de Julianstraat /P Zuidlaan. Vooralsnog worden de onvoorziene kosten gedekt uit de vervangingsinvesteringen riolen 2025.  Daarnaast starten na de zomervakantie de werkzaamheden aan de Lange Mees e.o. en Dreef e.o. De werkzaamheden aan de Schaatsenmaker zijn afgerond.

Het contract inzameling van diverse huishoudelijk afvalstoffen loopt tot 1-1-2026 en kan niet meer worden verlengd. In 2024 is gestart met de voorbereiding van de  aanbesteding van deze inzameling. In 2025 zetten we de aanbesteding op de markt. Hierbij nemen we het besluit mee dat de raad in december 2024 neemt over de systeemkeuze bij de afvalinzameling.

De onderdelen van de aanbesteding 'Milieustraat' en 'GFT-zuilen voor de hoogbouw ' hebben we afgerond. Het onderdeel 'Huis aan huis inzameling' ligt op schema. Daarnaast werken we aan de inbesteding van inzameling van grof afval en  de aanbesteding van het containermanagementsysteem (cms) en de aankoop van afvalbakken. De systeemkeuze van de afvalinzameling zijn we nader aan het onderzoeken en uitwerken.

In 2023/2024 is een proef gescheiden inzameling GFT+E gehouden op vier locaties van hoogbouw. De resultaten hiervan zijn verwerkt tot een aanpak voor alle hoogbouw in Veldhoven. Deze uitvoering vindt plaats in 2024/2025.

We hebben locaties van de GFT+E bij de hoogbouw zijn bepaald en de aanbesteding van de GFT+E-zuilen afgerond. De communicatie zijn we aan het uitwerken, zodat na de zomervakantie de plaatsing van de GFT+E-zuilen van start kan gaan. 

Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het zorgdragen dat huishoudelijk afval wordt ingezameld. We doen dit door huis-aan-huis inzameling (haalsysteem, vastgesteld aantal keer per jaar) en collectieve inzamelsystemen (brengsysteem).
Om Veldhoven schoon te houden werken we onder andere samen met de stichting Go Clean (Zwerfafvalpakkers)  

Deze activiteit ligt op schema. We verwerken de resultaten van de nieuwe aanbesteding van inzameling huisvuil in de begroting van 2026. 

Bij elke nieuwe ontwikkeling/ herinrichting onderzoeken we welke klimaat adaptieve maatregelen er genomen kunnen worden om een toekomstbestendige omgeving te bouwen.

Deze activiteit ligt op schema. Bij recente projecten (Dreef en Meester Rijkenstraat) onderzoeken we klimaatadaptieve maatregelen. Ook zijn we bezig met het opstellen van een plan van aanpak voor stimuleringsmaatregelen voor bewoners (zoals bijvoorbeeld het afkoppelen van hemelwater). Dit plan is in het 3de kwartaal van 2025 gereed.

Er wordt een Integrale Duurzaamheidsagenda ontwikkeld. Op basis hiervan bepalen we in 2025 waar de opgaven voor de gemeente liggen met betrekking tot  duurzaamheidsthema's.

De agenda wordt 1 juli vastgesteld. Hierna worden de stappen uitgewerkt die hieruit voortkomen.

We stimuleren het gebruik van Eindhoven Airport als proeftuin voor technologische innovaties op gebied van duurzaamheid, zoals  de inzet van duurzame brandstoffen realiseren, het stimuleren schone vliegtuigen door gedifferentieerde tarieven van havengelden en het beperken van korte afstand vluchten. Verder onderzoeken we in het LEO de mogelijkheden voor het oprichten van een klimaatfonds voor compensatierechten. Bestuurlijk zijn we trekker van de werkgroep klimaat van LEO.

Doorlopende activiteit. Dit jaar vindt een evaluatie plaats.

We zijn voornemens om aan te sluiten bij het Schone Lucht Akkoord (SLA). We nemen deel aan een pilot waarin verder wordt onderzocht wat nodig is om als gemeente aan te kunnen sluiten bij dit akkoord. Het college wordt in 2024 hierover geadviseerd.

Het college heeft eind 2024 besloten aan te sluiten bij het Schone Lucht Akkoord. Ivm ontbreken van beleidscapaciteit op het gebied van milieu wordt er beperkt invulling gegeven. 

We geven op een programmatische manier invulling aan het in 2022 vastgestelde uitvoeringsprogramma Energietransitie, waarvoor een bestemmingsreserve is ingesteld. De reden voor de bestemmingsreserve is dat de Energietransitie een nieuwe taak is voor gemeenten waarbij activiteiten en inkomsten zoals subsidies over de loop van het programma kunnen variëren niet vooraf te voorzien zijn. Voor de gebouwde omgeving focussen we ons vooral op het ondersteunen van inwoners bij het verduurzamen van hun woning, het faciliteren van de opwek van hernieuwbare energie, het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed en op het verduurzamen van bedrijventerreinen. Netcongestie is een prangend probleem, dat aanvullende aandacht vraagt. Daarnaast is het van belang om de bescherming van (kwetsbare) diersoorten te borgen bij de uitvoering van de isolatieopgave. Verder hebben we speciale aandacht voor communicatie en monitoring van het programma. 

Programma wordt uitgevoerd.

We ondernemen verschillende activiteiten om inwoners te ondersteunen bij het verduurzamen van hun woning. Dit doen we gemeentebreed, gebiedsgericht en doelgroepgericht en in nauwe samenwerking met onze maatschappelijke partners, zoals welzijnsstichtingen Veldhoven Duurzaam, woningcorporaties  en bewonersinitiatieven.
Gemeentebreed voorzien we inwoners van informatie en ondersteuning, bijvoorbeeld via het (online) energieloket en breed toegankelijke activiteiten. Gebiedsgericht begeleiden en stimuleren we buurtinitiatieven rondom het verduurzamen van woningen. 
Tot slot hebben we bijzondere aandacht voor doelgroepen voor wie de drempel om te verduurzamen hoog is. Zo zorgen we ervoor dat iedereen mee kan doen met de Energietransitie. We zetten bijvoorbeeld de Veldhovense Kluskar in, in gebieden waar veel inwoners kampen met energiearmoede. Verder hebben we een aanpak om VVE’s te ondersteunen, samen met de gemeenten Best, Geldrop-Mierlo en Eindhoven. Ook particuliere eigenaren van lage labelwoning bieden we aanvullende ondersteuning, onder andere via het regionale project De Groene ZoneIsolatie.

Loopt conform planning

In 2021 heeft de raad de Transitievisie Warmte (TVW) vastgesteld. Deze visie vertalen we in wijkuitvoeringsprogramma’s (WUP), in nauw overleg met inwoners en andere belanghebbenden van de desbetreffende wijken. In een WUP staat op welke manier en in welke snelheid de wijk overgaat op duurzame energievoorzieningen. 
In 2023 en 2024 is een wijkuitvoeringsprogramma voor ’T Look opgesteld. In 2025 worden de activiteiten die uit dit programma voortkomen uitgevoerd.  
Komende jaren worden wijkuitvoeringsprogramma’s voor andere gebieden opgesteld.

De aanpak is wat verschoven: in de focuswijk 't Look ligt de nadruk op het ondersteunen van en samenwerken met inwoners. Systeemkeuzes worden eerst gemeentebreed onderzocht, zodat dit op een later moment gebiedsgericht uitgewerkt kan worden.  Voor WUP 'd Ekker wordt eerst de haalbaarheid onderzocht. 

De routekaart verduurzaming gebouwen is in de afrondende fase en wordt binnenkort ter vaststelling aan het college aangeboden. Het is een praktisch document dat de organisatie helpt in de uitvoering. Zo zijn concrete maatregelen/richtlijnen opgenomen om aan de slag te kunnen met daadwerkelijke verduurzamingsacties.

Loopt conform planning

We werken samen met bedrijven en andere partijen om bedrijventerreinen te verduurzamen. Dit doen we aan de ene kant om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen en de kwaliteit van de leefomgeving te verbeteren, maar ook om de ruimtelijke en economische ontwikkeling van Veldhoven te kunnen waarborgen. Het energiesysteem in de MRE/Brainportregio staat namelijk sterk onder druk.

Als gemeente richten we ons op gezamenlijke oplossingen, zoals ‘energiehubs’, waarbij meerdere partijen in een gebied samenwerken en afspraken maken over het opwekken, opslaan, onderling verdelen en slim gebruiken van energie. Het realiseren van een dergelijke is maatwerk, waarbij het in eerste instantie vooral gaat om het organiseren van samenwerking tussen bedrijven, marktpartijen, overheden en netbeheerders. 
De afgelopen jaren is hier een begin mee gemaakt met een koplopersgroep op De Run. In 2025 intensiveren we dit en sluiten we aan bij initiatieven op dit vlak vanuit de regio, zoals de inzet van een energiehubregisseur. Deze activiteit kent een integrale aanpak met programma  3 Economie.

Loopt conform planning

Bij renovatie en na-isolatie van huizen en gebouwen moet er volgens de Wet natuurbescherming rekening gehouden worden met de aanwezigheid van beschermde diersoorten. Het is verboden deze dieren onnodig te verstoren of te doden. Inwoners en isolatiebedrijven hebben een zorgplicht, maar dit is in de praktijk kostbaar en moeilijk uitvoerbaar. 
Om de natuurbescherming bij isolatie te verbeteren en particulieren te ontlasten, stellen we als gemeente een soortenmanagementplan (SMP) op. Hierin onderzoeken we welke beschermde soorten in de buurt leven en welke maatregelen we moeten nemen om aanwezige soorten te beschermen. Op basis van het SMP vragen we als gemeenten een gebiedsontheffing aan, waar alle inwoners gebruik van kunnen maken. In de jaren hierna moeten we de aanwezigheid van diersoorten monitoren, zodat we deze blijvend kunnen beschermen. 

De aanbesteding heeft inmiddels geleid tot een gecontracteerde uitvoerende partij. Wel zijn er nog allerlei onduidelijkheden mbt de juridische borging van een (pre)SMP bij de provincie. Maar de uitvoering wordt vooruitlopend hierop opgestart.

Uitvoeren ‘Laadstrategie gemeente Veldhoven 2023-2025’
Het aantal elektrische voertuigen neemt komende jaren toe. In de laadstrategie is aangegeven hoe we in Veldhoven omgaan met het voorzien in de laadbehoefte van deze voortuigen.
We voeren de acties van de laadstrategie uit en geven uitvoering aan de (landelijke en Europese) regelgeving.

We hebben een plankaart opgesteld met mogelijke locaties voor laadpalen voor de komende jaren. Deze locaties voldoen aan gemeentelijke criteria. Inwoners konden digitaal en anoniem reageren op deze locaties, tijdens een participatieproces. Ook konden ze de kaart bekijken en samen met een medewerker een reactie invullen, tijdens een inloopspreekuur.

De uitgebreide (digitale) communicatie heeft bijna 1.200 reacties opgeleverd. Die hebben we verwerkt en een aantal locaties laten vervallen. Inwoners kunnen nu hun zienswijze indienen op een concept-verkeersbesluit.

We onderhouden de gemeentelijke begraafplaats en verzorgen de grafdelving.
Daarbij ruimen we ook graven bij het verlopen van de grafrechten.

Deze activiteit ligt op schema. We voeren structureel het onderhoud en het verzorgen uit van de grafdelving. Het ruimen van graven is gepland aan het einde van het 2de kwartaal.