Programma 3 | Economie

In de Strategische Agenda Brainport staan de afspraken die de regio met provincie en Rijk hebben gemaakt. De agenda bestaat uit drie pijlers: de pijlers Innovatie, Talent en Leef-en vestigingsklimaat. De uitvoering van de pijlers 1 en 2 ligt vooral bij onze partners als Brainport Development. Pijler 3 daarentegen kent juist een sterke relatie met onze organisatie.  We staan samen aan de lat voor de uitvoering van de afspraken die zijn vastgelegd in de Brainportdeal en Beethoven. 

Activiteit ligt op schema. Voor Veldhoven ligt het accent op de woningbouwversnelling (diverse fondsen), de gebiedsontwikkeling Zuidwest-as (incl. aanleg van het traject HOV4, de herontwikkeling van De Run en bereikbaarheidsmaatregelen).

Prachtige ideeën een kans bieden en zo de economie in de regio versterken, dat doet het Stimuleringsfonds. Ondernemers, kennisinstellingen en overheden kunnen subsidie krijgen voor bijvoorbeeld een haalbaarheidsstudie, het uitwerken van een business case, het opzetten van een pilot of de ontwikkeling van een prototype. Als het maar gaat om samenwerken, innovatie en versterken van de regionale economie in Zuidoost-Brabant. Het Stimuleringsfonds geeft al jaren subsidie en zijn er zeer succesvolle ondernemingen uit voortgekomen. Het Stimuleringsfonds wordt beheerd en uitgevoerd door de de organisatie van de Metropoolregio Eindhoven.

Het Stimuleringsfonds kent een tendersysteem en heeft in principe 2 tenders per jaar. De tender van oktober 2025 is gesloten. In de tender van april zijn 31 aanvragen toegekend. De tender van oktober heeft 28 aanvragen, die worden nu beoordeeld. Daarna vindt besluitvorming plaats in het Dagelijks Bestuur Metropoolregio Eindhoven en worden de toegekende aanvragen bekend gemaakt. 

Veel (MKB) bedrijven ervaren dagelijks de schaarste aan talent. Binnen regio Brainport zijn verschillende non-profit dienstverleners en onderwijsinstellingen actief in het verbinden van werkzoekenden met bedrijven uit de regio.  Brainport Development, overheden en opleiders zijn samen bezig met het om-, her- en bijscholen van werkzoekenden en uitkeringsgerechtigden.  Ook helpt Brainport Development  en het Holland Expat Center met het aantrekken en binden van internationals aan onze regio.

Deze activiteit ligt op schema. Ook via Brainport voor Elkaar werken partners samen aan het behouden en versterken van de inzetbaarheid van werknemers. Naast het aantrekken van nieuwe werknemers is er aandacht voor preventie van uitval en het beter inzetten van werknemers.

We werken op veel thema's, schaalniveaus en concrete projecten samen. Deze ambities en projecten worden vastgelegd in de diverse samenwerkingsakkoorden en actieagenda's.  Voorbeelden hiervan zijn het samenwerkingsakkoord Metropoolregio Eindhoven inclusief bijbehorende jaarplannen, en het meerjarenplan Brainport Development inclusief bijbehorende jaarplannen.

Deze activiteit ligt op schema, maar de grenzen van een goede inbedding komen in zicht. Dat komt door de grote complexiteit, diversiteit en het tempo waarin we gezamenlijk de opgaven moeten realiseren. We scherpen de verhouding aan tussen taken van subregio's, zoals SGE en de Metropoolregio, vanwege de focus van het Rijk op de regio. De complexiteit in afspraken met het Rijk neemt sterk toe, met name als het gaat om het benutten van de Beethovengelden en het voorsorteren op toekomstige afspraken.

De gebiedsvisie De Run beschrijft het ‘wat’, maar nog niet ‘hoe’ we deze visie kunnen realiseren. Hiervoor is een ontwikkelstrategie met uitvoeringsplan nodig voor het hele gebied en de verschillende deelgebieden. 

Deze ontwikkelstrategie moet op deze verschillende schaalniveaus antwoord geven op vragen als:
•   Wat wordt het te realiseren programma voor wonen, werken, voorzieningen, mobiliteit, groen, energie, enzovoort?
•   Wat zijn de juridisch-planologische spelregels: grondbeleid, ruimtelijke kaders?
•   Wat is de financiële haalbaarheid en wat zijn de financiële spelregels?
•   Hoe kunnen we samenwerken met betrokken partijen, zoals bedrijven, ontwikkelaars, woningcorporaties?
•   Wat is een passende fasering voor de uitvoering?

De gebiedsvisie is in maart 2025 vastgesteld door het college en in mei door de raad.  Deze visie is de basis voor de ontwikkelstrategie die in de 2de helft van 2025 wordt uitgewerkt. De gebiedsvisie op hoofdlijnen wordt nog verder uitgewerkt in de gebiedsvisie 2.0 en zal in 2026 aan de raad worden voorgelegd.

We willen het lokale verzorgende mkb ontwikkelingsruimte bieden om te blijven ondernemen. Tegelijkertijd is schuifruimte noodzakelijk voor verplaatsers op De Run ten behoeve groei van ASML en de woningbouwontwikkelingen.  Het restant van werklocatie Habraken wordt in gereedheid gebracht. Dat betekent concreet:  het vaststellen van het  omgevingsplan; het opstellen van uitgiftebeleid en het bouwrijp maken  van de gronden.  Voor het realiseren van een alternatief op het gebied van energie wordt integraal aangesloten op de ontwikkelingen en processen in de regio.

Alle bestemmingsplannen (omgevingsplan) zijn onherroepelijk. We zijn aan de slag met het bouw- en woonrijp maken van de gronden. We hebben nog geen oplossing gevonden voor de aansluiting op het energienetwerk en onderzoeken dat. In 2026 starten we met het opstellen van een uitgifteprotocol waarin de ambities uit het 'Ambitiedocument Bedrijventerrein Habraken 'Lokaal. Groen. Duurzaam' worden doorvertaald. 

In de regionale visie werklocaties hebben we vastgesteld welke keuzes we gaan maken voor het  behoud van onze economische toppositie. 

Er zijn keuzes gemaakt over:

• Welke bedrijven we wel en niet willen huisvesten.
• Hoe we omgaan met bestaande bedrijventerreinen.
• Hoe we in de toekomst nieuwe werklocaties gaan programmeren.
• Hoe we ervoor gaan zorgen dat het juiste  bedrijf op de juiste plek kan groeien en/of doorgroeien (alloceren).

Dit alles vraagt een continu proces van monitoring en afstemming tussen gemeenten (onder andere het herpositioneren van het 9voor1-loket), provincie, en partners in de regio.

De regionale Visie Werklocaties is door uw raad in december 2024 vastgesteld. Tijdens de Omgevingsdag in juni 2025 werd ingestemd met het bijbehorende uitvoeringsprogramma. In Q3 is in werkgroepen gestart met de uitwerking van 4 prioritaire acties uit de uitvoeringsagenda. De gemeente Veldhoven neemt deel aan de werkgroep met het thema: 'intensiveringskansen op bestaande bedrijventerreinen'. 

Om ervoor te zorgen dat er voldoende ruimte blijft om te ondernemen hebben we in de regionale visie Werklocaties afgesproken prioriteit te geven aan het creëren van ruimte op bestaande terreinen.  Meer ruimte om te ondernemen is echter niet de enige claim.  Ook de energietransitie, klimaatadaptatie, mobiliteitstransitie en circulaire economie, doen een beroep op dezelfde schaarse ruimte .  Om meer inzicht te krijgen in de mogelijkheden op onze bestaande werklocaties, gaan we de intensiveringskansen op De Run en Habraken onderzoeken. 

Het project 'intensivering op bestaande werklocaties' is in regionaal verband (MRE) opgepakt. Er is een werkgroep samengesteld en een onderzoeksopdracht verleend aan een deskundig bureau. De onderzoeksrapportage zal naar verwachting nog dit jaar  afgerond worden. De vervolgacties naar aanleiding van de uitkomsten van het onderzoek zullen aansluitend bepaald worden. 

Het economisch vestigingsklimaat staat onder druk door de energietransitie. Netbeheerders en overheden werken aan de uitbreiding en verzwaring van het netwerk, maar de verwachting blijft dat de komende 5 tot 10 jaar de wachtlijsten blijven groeien. De consequenties voor bedrijven zijn enorm. Plannen voor nieuwvestiging, uitbreiding en verduurzaming moeten ‘on hold’ gezet worden. Om de economische ontwikkeling en de verduurzaming van bedrijven niet tot stilstand te laten komen, is inzetten op slimme oplossingen en samenwerking essentieel. Vanuit het programma 3 Economie dragen we integraal bij aan de activiteit 7.06.06 Verduurzamen van bedrijventerreinen. 

Op de werklocaties Habraken en De Run is een eerste analyse van  energieverbruik data uitgevoerd bij een koplopersgroep van bedrijven. Op basis van de uitkomsten van deze analyses en de nettopologie hebben we aanvullende bedrijven geïdentificeerd die, gezien hun energieaansluiting en locatie,  technisch in aanmerking komen voor deelname in een energiehub. Met deze bedrijven plannen en voeren we de komende tijd gesprekken om hun energiesituatie en interesse in samenwerking in kaart te brengen. Het volledig in beeld brengen van alle relevante data en de samenwerkingsmogelijkheden in een energiehub is een complex proces dat de nodige tijd vergt. We worden hierbij ondersteund door de Energiehubregisseur vanuit Brainport Development. 

Samen met onze partners buiten (ondernemers en vastgoedeigenaren) gaan we aan de slag  met uitvoering van de ambities in het masterplan.  Door actief te 'makelen en schakelen' pakken we samen de handschoen op om de realisatiekracht te verhogen.  Voor de activiteit Uitvoering Masterplan Citycentrum verwijzen we naar Programma 8.3).

Begin mei 2025 hebben partijen (gemeente, ontwikkelaars, ondernemers en woningbouwcorporaties) een intentieovereenkomst ondertekend voor de vernieuwing van het Citycentrum. Het haalbaarheidsonderzoek is op 21 oktober door de Raad vastgesteld. Ook het beeldkwaliteitsplan is gereed en vastgesteld.

We blijven actief in gesprek met de ondernemers en vastgoedeigenaren over de verdere vervolgstappen in deze gebiedsontwikkeling. 

De BIZ maakt mogelijk dat alle ondernemers in het Citycentrum samen investeren in de aantrekkelijkheid en economische ontwikkeling van het winkelgebied. In 2026 loopt de huidige regeling af. Een verlenging van de BIZ vraagt om een gedegen voorbereiding in 2025, waarbij een eventuele verbreding met  vastgoedeigenaren wordt onderzocht. 

De voorbereidingen voor de verlenging zijn in volle gang. Zo heeft de Raad in oktober 2025 besloten over de verordening. Onderdeel van de verlenging is een draagvlakmeting. Bij positief resultaat hiervan treedt de BIZ in werking per 1 januari 2026.

Om compacte, complete en comfortabele winkelgebieden te realiseren dienen ongewenste vestigingen van supermarkten en andere vormen van detailhandel voorkomen te worden. Het is daarom noodzakelijk ongewenste onbenutte plancapaciteit juridisch te saneren. Deze actie is vastgelegd in zowel de lokale als regionale detailhandelsvisie. Binnen Veldhoven is gekozen voor een stapsgewijze aanpak waarbij we beginnen met het in beeld brengen van de Veldhovense situatie. 

We toetsen aan vastgestelde kaders bij het opstellen van gebiedsvisies of bij gebiedsontwikkelingen. Dus ook naar de (on)mogelijkheden van de vestiging van  detailhandel (waaronder supermarkten) en horeca. Door deze stapsgewijze methode hebben we al een belangrijk deel van de Veldhovense situatie in beeld. Daarnaast wordt er momenteel een DPO uitgevoerd voor een relocatie van een bestaande supermarkt. 

In 2024 is de samenwerking met Regioradar geëindigd.  We gaan op zoek naar een alternatief podium om het toeristisch, recreatief en cultureel aanbod van Veldhoven in beeld te brengen. 

Vanuit de regio is inmiddels duidelijk dat dit geen gezamenlijk product zal zijn. De koers die Veldhoven wil varen is in lijn met Brabant Partners (Visit Brabant). We onderzoeken intern welke budgetten er zijn om dit mogelijk te maken.

Op basis van onderzoek in 2024 naar de huidige voorzieningenstructuur, worden vervolgacties uitgezet om het voorzieningenniveau in de regio op peil te houden.  Door een actieve rol in de regio te pakken sluiten we aan op kansen voor Veldhoven.  Het gaat in dit programma over de voorzieningen met een commerciële functies en topvoorzieningen in de regio.  

We wilden een goed beeld krijgen van wat nodig is om de groei ook op het gebied van voorzieningen in onze regio mogelijk te maken. Daarom hebben we een eerste (MRE-)inventarisatie (nulmeting) gedaan. Samen met de SGE-gemeenten verfijnden we deze grove analyse. We vulden de uitkomsten aan met onderzoek van Deloitte en gebruiken deze gegevens als input voor het verdere gesprek met het Rijk. 

Eind mei 2025 is de gemeenteraad op de hoogte gesteld van de resultaten uit het SGE- en MRE-onderzoek en de vervolgstappen. Daarnaast zijn we lokaal gestart met het opstellen van een maatschappelijke structuurvisie. We verwachten deze eind 2025 aan te bieden aan de gemeenteraad.

We richten onze gemeentelijke website zo in dat ook ondernemers  informatie op een eenvoudige manier vinden . Ook zetten we andere communicatiemiddelen in om onze zichtbaarheid te vergroten.

We hebben de ondernemersomgeving op de website ingericht naar de huidige technische mogelijkheden. We blijven deze optimaliseren waar mogelijk. 

We zetten het digitale bedrijvenloket vaker in als contactadres bij gebiedsontwikkelingen of aanmeldpunt voor ondernemers. 

We werken intensief samen met de bestaande parkmanagementorganisaties op Habraken en met onze centrummanagementorganisaties van het Citycentrum en de Kromstraat. Op De Run onderzoeken we de mogelijkheden om georganiseerd parkmanagement op te zetten. 

We overleggen structureel op ambtelijk niveau en bestuurlijk niveau met de park- en centrummanagementorganisatie en werken samen bij diverse projecten. 

Op De Run richten we ons de komende tijd specifiek op de HOV4, de gebiedsvisie en de ontwikkelstrategie. 

Op Habraken richten we ons de komende tijd specifiek op de energiesamenwerking en  op mobiliteit/bereikbaarheid (in samenwerking met Brainport Bereikbaar). 

In het Citycentrum richten we ons de komende tijd specifiek op de BIZ samenwerking en de uitvoering van het Masterplan. 

Veldhoven Verbindt, Koninklijke Horeca Veldhoven, Lokaal Toeristische Adviesraad en het VOC  zijn voorbeelden van netwerkorganisaties waarmee we structurele contacten onderhouden. We informeren elkaar over belangrijke ontwikkelingen en initiatieven. Daarnaast vragen gebiedsontwikkelingen  op De Run en in het Citycentrum  om structurele inzet van accountmanagement. 

We overleggen structureel met de ondernemers- en netwerkorganisaties in Veldhoven, zowel op ambtelijk als bestuurlijk niveau. Ook vervult de gemeente binnen Veldhoven Verbindt een actieve rol in het stimuleren van contact tussen verschillende ondernemersverenigingen en- netwerken. Op 12 november a.s. organiseert de gemeente i.s.m. Veldhoven Verbindt een besturenbijeenkomst voor de besturen van alle ondernemersverenigingen en -netwerken in Veldhoven om met elkaar te spreken over de Visie op Veldhoven. 

Om de waardering van het ondernemersklimaat te meten, hebben we de afgelopen jaren deelgenomen  aan het onderzoek MKB-vriendelijkste gemeente van Nederland. Het onderzoek biedt ons inzicht voor nieuw beleid of initiatieven om het lokale ondernemersklimaat te stimuleren. Het is de vraag of de peiling in 2025 door MKB wordt uitgevoerd. We bekijken alternatieve opties om de waardering van ons ondernemersklimaat in beeld te brengen.  

In het najaar 2025 zou de nieuwe peiling plaatsvinden. Veldhoven heeft laten weten deel te willen nemen. We zijn in afwachting van het startsignaal vanuit MKB vriendelijkste gemeente wanneer er gestart mag worden.