De adviseurs leerplicht controleren of alle jongeren die leerplichtig zijn, op een school staan ingeschreven. Als een leerling niet is ingeschreven (absoluut verzuim), krijgen de adviseurs leerplicht daar automatisch een melding van. Als een leerling niet is ingeschreven, komen zij meteen in actie. Zij sturen dan een brief, doen een huisbezoek en/of nodigen ouders en jongeren uit voor een gesprek. Door preventieve maatregelen ondernemen zij acties om relatief en overig schoolverzuim tegen te gaan. De adviseurs leerplicht doen dit door goed contact te onderhouden met de scholen. Ook voeren ze (preventieve) gesprekken met ouders en jongeren in samenwerking met het voorliggend veld, scholen, klantmanagers jeugd en het generalisten- en specialistenteam van de gemeente.